Thema 1. Technologie voor duurzaamheid: slimme oplossingen met echte impact
Veel van de initiatieven die we hebben uitgelicht laten zien hoe technologie een aanjager van duurzaamheid kan zijn—mits goed doordacht en met een duidelijk doel toegepast.
Een sterk voorbeeld is Dyson Farming in de UK, waar verticale teeltsystemen, eigen sensortechnologie en hernieuwbare energie worden gecombineerd om het hele jaar door aardbeien te telen op Britse bodem. Door een anaerobe vergister te integreren die zowel warmte als organische mest produceert, vermindert Dyson transportkilometers en grondstoffengebruik aanzienlijk en draagt het bij aan nationale zelfvoorzienendheid. Dit is geen technologie om de technologie, maar innovatie gericht op concrete duurzaamheidsresultaten.
Een ander aansprekend voorbeeld is Saveggy, een biobased, eetbare beschermende coating voor groente en fruit. Saveggy verlengt de houdbaarheid met een factor drie tot vier, vermindert voedselverspilling en maakt plastic verpakkingen overbodig—en dat alles op basis van plantaardige ingrediënten. Nu wegwerpplastic voor verse producten in de EU wordt uitgefaseerd, laten oplossingen als Saveggy zien hoe technologie tegelijkertijd kan inspelen op afvalreductie, regelgeving en consumentenvoordeel.
Wat dit thema ons leert: duurzaamheidswinst vraagt niet altijd om ingrijpende gedragsverandering van consumenten. Wanneer slimme technologie naadloos wordt geïntegreerd in productie- en distributiesystemen, wordt de duurzame optie automatisch de makkelijkste optie.
Thema 2. Gezond eten toegankelijker maken (en aantrekkelijk)
Een tweede terugkerend thema is de inspanning om gezonde keuzes makkelijker, lekkerder en intuïtiever te maken.
Een mooi voorbeeld is de Baby Groente Tas, een Nederlands non-profit-initiatief dat ouders helpt om baby’s op een leuke, eenvoudige en toegankelijke manier kennis te laten maken met groenten. Ouders ontvangen het pakket gratis, inclusief verse groenten, eenvoudige recepten en bewaarmiddelen. Het initiatief is expliciet ontworpen om voedselneofobie tegen te gaan: vroege blootstelling aan verschillende smaken en texturen vergroot de kans dat kinderen later groenten wel waarderen.
Belangrijk is dat de Baby Groente Tas meerdere drempels tegelijk wegneemt—kosten, kennis en vertrouwen—met name voor gezinnen met een lagere sociaaleconomische achtergrond. Door in te spelen op een cruciaal ontwikkelmoment legt het initiatief een basis voor gezonde eetgewoonten op de lange termijn.
Een heel andere, maar minstens zo effectieve aanpak komt van Activia met de Inside Your Digestion-pop-up-expositie in Brussel. In plaats van met abstracte gezondheidsclaims te communiceren, maakte Activia darmgezondheid tastbaar en zintuiglijk. Bezoekers liepen letterlijk door het spijsverteringsproces, waardoor vezels en probiotica begrijpelijk, memorabel en aansprekend werden.
Wat dit thema ons leert: toegankelijkheid gaat niet alleen over prijs of beschikbaarheid. Initiatieven om mensen gezonder te eten slaagt wanneer ze passen in de belevingswereld van mensen.
Thema 3. Beleid en collectieve acties die daadwerkelijk effectief zijn
Verschillende Stuff We Love-edities laten zien dat voedselsystemen op schaal kunnen veranderen wanneer ambitieus beleid wordt gecombineerd met slim ontwerpen en lokale betrokkenheid.
Een bijzonder sterk voorbeeld is het Zweedse schoolmaaltijdeninitiatief, opgezet als pilot door Vinnova – Sweden’s Innovation Agency. Zweden biedt al dagelijks ongeveer twee miljoen gratis warme schoolmaaltijden aan, maar deelname is niet vanzelfsprekend: leerlingen kiezen vaak voor minder gezonde opties buiten de school, wat zowel gezondheids- als duurzaamheidsdoelen ondermijnt. Deze pilot pakt dat probleem aan door de schoolkantine-ervaring zelf opnieuw te ontwerpen.
Groenterijke maaltijden worden bereid met gedoneerde supermarktoverschotten, waardoor voedselverspilling direct vermindert. Tegelijkertijd helpen leerlingen actief mee om kantines te transformeren tot aantrekkelijke, restaurantachtige ruimtes. Ontwikkeld in samenwerking met meerdere overheidsinstanties, waaronder de Zweedse Voedselautoriteit, laat dit initiatief zien hoe beleid effectief kan worden geactiveerd via gedragsinzichten, co-creatie en systeemcoördinatie.
Daarnaast laat Bite Back 2030 zien hoe het maatschappelijk middenveld beleidsdoelen kan versnellen. De door particuliere fondsen gefinancierde campagne Fuel Us, Don’t Fool Us herontwerpt de voedselomgeving door de blootstelling van kinderen aan junkfoodmarketing te verminderen.
Wat dit thema ons leert: effectief beleid gaat niet alleen over regelgeving of belastingen. Het gaat om het doelgroepgericht ontwerpen van omgevingen waarin de gezondere en duurzamere keuze ook de aantrekkelijkste en sociaal ondersteunde keuze is.
Thema 4. Gemeenschapsgerichte initiatieven: mensen opnieuw verbinden met voedsel
Veel Stuff We Love-initiatieven herinneren ons eraan dat voedsel niet alleen een systeem van productie en consumptie is, maar ook een sociale verbinder tussen mensen, plekken en waarden.
Een sterk voorbeeld is Broodje Nijmegen, onderdeel van MVO Nederland en de Broodje Natuurlijk-serie.
Dit plantaardige broodje gebruikt regeneratief geteelde granen en lokaal geproduceerde groenten om duurzaamheid tastbaar te maken via een van de meest gekozen lunchopties in Nederland, het belegde broodje. Door duurzame ingrediënten te integreren in een alledaags product verlaagt het initiatief de drempel voor deelname en biedt het regionale boeren zichtbaarheid en een eerlijke prijs.
Daarnaast verbindt La Ruche qui dit Oui! (in Nederland bekend als Boeren & Buren) meer dan 10.000 boeren met ruim 1,5 miljoen consumenten in Europa via korte ketens. Deze initiatieven laten zien dat gemeenschapsgerichte voedselsystemen niet kleinschalig of niche hoeven te zijn. Wanneer ze zijn verankerd in dagelijkse routines, kunnen ze opschalen zonder het persoonlijke karakter en de nabijheid te verliezen.
Wat dit thema ons leert: impact op gemeenschapsniveau is het grootst wanneer duurzaamheid is verweven in het dagelijks leven. Door aan te sluiten bij bestaande gewoonten worden abstracte transities concrete ervaringen.
Eén initiatief dat alle vakjes afvinkt: Nilus
Als er één Stuff We Love-initiatief is dat alle vier de thema’s samenbrengt, dan is het Nilus.
Nilus pakt voedselonzekerheid aan in wijken met lage inkomen in Mexico en Argentinië door de voedselstromen in het systeem opnieuw te ontwerpen. Met technologie als katalysator verbinden ze producenten rechtstreeks met consumenten, combineren ze het het redden van voedsel met collectieve inkoop en halen ze inefficiënties uit het systeem die gezond voedsel onevenredig duur maken in zogeheten food deserts.
Nilus staat voor technologie ten dienste van duurzaamheid door ketens te verkorten en verspilling te verminderen. De organisatie bevordert toegankelijke gezonde voeding door structurele prijsongelijkheid aan te pakken. ze sluiten nauw aan bij publieke beleidsdoelen rond gezondheid en sociale rechtvaardigheid, terwijl ze tegelijk zeer pragmatisch blijven. En zijn diep geworteld in de gemeenschap, via lokale netwerken waarin waardigheid centraal staat in plaats van liefdadigheid.
Waarom we hiervan houden: Nilus laat zien dat impact het grootst is wanneer duurzaamheid, gezondheid, beleidsambitie en gemeenschapskracht elkaar versterken.
Een persoonlijke noot
Toen ik zeven jaar geleden Future of Food Institute oprichtte, deed ik dat met een eenvoudig maar ambitieus doel: bijdragen aan een beter voedselsysteem—en uiteindelijk aan betere levens. Werken aan voedselvraagstukken kan soms overweldigend voelen. De uitdagingen zijn systemisch, hardnekkig en consumentengedrag is moeilijk te veranderen.
Juist daarom is Stuff We Love voor mij persoonlijk zo belangrijk geworden. Het wekelijks uitkiezen van deze initiatieven herinnert me eraan dat betekenisvolle verandering al gaande is. De voorbeelden laten zien dat ik niet de enige ben die gelooft dat voedsel een katalysator van positiviteit kan zijn—en ik ook niet de enige ben die daarvoor in actie komt. Zien hoeveel anderen zich hiervoor inzetten, bevestigt waarom we dit werk doen.
Een laatste reflectie: bewijs dat verandering al plaatsvindt
Als we terugkijken op bijna 100 Stuff We Love-edities, is de boodschap onmiskenbaar positief. Deze initiatieven zijn geen verre toekomstvisies, maar concrete voorbeelden die vandaag al het verschil maken. Ze laten zien dat duurzaamheid, gezondheid en eerlijkheid elkaar niet uitsluiten—en dat vooruitgang vaak ontstaat waar consumenteninzicht, technologie, beleid en gemeenschap samenkomen.
Bij Future of Food Institute blijven we Stuff We Love uitlichten, niet omdat deze initiatieven perfect zijn, maar omdat ze laten zien dat positieve, blijvende verandering mogelijk is. Het zijn kleine wekelijkse vonkjes van inspiratie.
Durk Bosma, 15 december 2025
